บ้านท่าขอนยาง
ประวัติหมู่บ้าน
ความเป็นมาของชาวญ้อ
เดิมอยู่ที่เมืองหงสา ซึ่งอยู่ทางตอนเหนือของประเทศลาว มีพรมแดนติดต่อกับจีน พุทธศักราช 2341 สมัยรัชการที่ 1 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ชาวญ้อส่วนหนึ่งได้อพยพมาตามแม่น้ำโขง มาตั้งเมืองไชยบุรี อยู่บริเวณปากน้ำสงคราม จนถึงสมัยรัชกาลที่ 3 ชาวญ้อเมืองชัยบุรีถูกเจ้าอนุวงศ์กวาดต้อนไปอยู่เมืองปุนเลง (More …)
| ในราว พ.ศ. 2394 คือประมาณ 153 ปี ล่วงมาแล้ว บ้านเมืองสงบเรียบร้อยประชาชนอยู่กันด้วยความร่วมเย็นเป็นสุข อาหารการกินอุดมสมบูรณ์ชาวประชาแซ่ซ้องสาธุการไปทั่วหน้า และในแผ่นดินสมัยนี้แดนดินถิ่นวังสามหมอ ยังเป็นป่าทีบ มีขุนเขา ลำห้วยมากมายยากที่จะหาผู้ใดมากล้ำกรายได้ จึงไม่มีผู้ใดรู้จักจนกระทั่งมีหน่วยล่าจระเข้ ของพระยาสุทัศน์ แห่งเมืองท่าขอนยาง มาพบเข้าความลี้ลับต่าง ๆ ของวังสามหมอ จึงได้ถูกเปิดเผยออกมา ประชาชนจากถิ่นต่างๆ จึงได้หลั่งไหลเข้าไปตั้งรกราก อาศัยทำมาหากิน จนกระทั่งปัจจุบัน (More …) |
อาณาเขตชาวญ้อ
ชุมชนชาวญ้อบ้านท่าขอนยาง ตั้งอยู่ในเขตตำบลท่าขอนยาง นับว่าเป็นตำบลหนึ่งที่อยู่ในการปกครองของอำเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม ซึ่งมีลำน้ำชีเป็นแนวแบ่งเขต พื้นที่ชุมชนชาวญ้อบ้านท่าขอนยาง โดยชุมชนชาวญ้อบ้านท่าของยางมีอาณาเขตและขอบเขตปกครองติดต่อกับพื้นที่อื่นดังต่อไนปี้ คือ
ทิศเหนือ มีอาณาเขตติดต่อกับ ตำบลคันธาราษฎร์ อำเภอกันทรวิชัย
ทิศใต้ มีอาณาเขตติดต่อกับ ตำบลเกิ้ง อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม
ทิศตะวันออก มีอาณาเขตติดต่อกับ ตำบลมะค่า อำเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม
ทิศตะวันตก มีอาณาเขตติดต่อกับ ตำบลขามเรียง อำเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม
บ้านท่าขอนยางหมู่ที่ 4
ทิศเหนือมีอาณาเขตติดกับบ้านดอนยม
ทิศใต้ มีอาณาเขตติดต่อกับแม่น้ำชี
ทิศตะวันออก มีอาณาเขตติดต่อกับบ้านวังหว้าหมู่ที่ 6
ทิศตะวันตก มีอาณาเขตติดต่อกับบ้านท่าขอนยางหมู่ที่ 2 และบ้านท่าขอนยางหมู่ที่ 11
อาชีพ/เศรษฐกิจ
ในอดีตชุมชนชาวญ้อบ้านท่าขอนยางส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกี่ยวเนื่องกับเกษตรกรรม อาทิ การทำนา ทำไร่ และทำสวน นอกจากนี้ยังมีการเลี้ยงสัตว์ จำพวก โค กระบือ และสุกร เป็นต้น เมื่อเสร็จสิ้นจากฤดูกาลทำนาและหลังจากการเก็บเกี่ยวผลผลิตทางการเกษตรกรรมและชาวบ้านก็หารายได้เสริมจากการทำงานหัตถกรรม อาทิ การทอเสื่อ ซึ่งการทอเสื่อชาวบ้านนิยมทอเป็นลายหมากจับ วัสดุที่นำมาใช้ทอ คือ ต้นไหลอันเป็นวัสดุที่หาได้ในชุมชน การทอผ้าชาวบ้านนิยมทอเป็นลายดวงเดือน ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ ของชุมชนบ้านท่าของยาง วัสดุที่ใช้ คือผ้าฝ้าย
นอกจากนี้ยังมีการทำถุงมือถุงเท้าเป็นอาชีพเสริมที่ทำในช่วงว่างเว้นจากการทำงาน เนื่องในสมัยก่อนยังไม่มีความเจริญรุ่งเรืองเข้ามาในชุมชนทำให้อาชีพหลักในชุมชนเป็นอาชีพเกี่ยวเนื่องจากเกษตรกรรมและอาชีพรองก็เป็นอาชีพเกี่ยวเนื่องกับงานหัตถกรรม แต่ปัจจุบันได้มีมหาวิทยาลัยมาก่อตั้งขึ้นทำให้สภาพชุมชนบ้านท่าขอนยางมีความเจริญมากขึ้น ส่งผลให้ คนในชุมชนมีการประกอบอาชีพที่หลากหลาย อาทิ การค้าขาย การเปิดหอพักให้นักศึกษาเช่า การเปิดกิจการร้านเสริมสวย และจากการที่มีสถานศึกษาอยู่ใกล้ชุมชนทำให้คนในชุมชนได้รับการศึกษาในระดับที่สูงขึ้นส่งผลให้คนในชุมชนสามารถประกอบอาชีพที่ดีและอาชีพที่หลากหลายสมกับคุณวุฒิที่ตนได้รับมา อาทิ การรับราชการเป็น ครู กำนัน องค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) และงานในบริษัทเอกชนต่าง
ภูมิปัญญาชาวบ้าน
ชุมชนชาวญ้อบ้านท่าขอนยางประกอบไปด้วยภูมิปัญญาแขนงต่าง ๆ ดังนี้
1. ภูมิปัญญาในการสร้างบ้านเรือน นิยมสร้างบ้านไม้ 2 ชั้น ใต้ถุนนิยมใช้ประโยชน์ต่าง ๆ เช่น ทำคอกเลี้ยงวัว ควาย บริเวณรอบตัวบ้านจะปลูกผักสวนครัว
2. ภูมิปัญญาในเรื่องอาหารการกิน ชุมชนชาวญ้อบ้านท่าขอนยางนิยมรับประทานอาหาร มีน้ำพริก ปลาร้า ปลาป่น ลาบปลา ส้มตำ และการรับประทานปลาที่หามาจากห้วย หนอง คลอง บึง มาประกอบอาหาร
3. ภูมิปัญญาด้านเครื่องนุ่งห่ม ชุมชนชาวญ้อบ้านท่าขอนยางจะทอผ้าใส่เอง ซึ่งผ้าที่ทอนั้นจำจากฝ้าย เพราะชาวญ้อนิยมใช้ผ้าฝ้ายในการทำเครื่องนุ่งห่ม
4. ภูมิปัญญาในด้านการศึกษา ชุมชนชาวญ้อบ้านท่าขอนยางได้นำสมุนไพรเข้ามาช่วยในการบำบัดโรคอาทิ รากตะไคร้นำมาล้างแล้วนำมาต้มกินแก้อาการฉี่ราด
5. ภูมิปัญญาในด้านการใช้ภาษา ชุมชนชาวญ้อบ้านท่าขอนยางจะใช้ภาษาญ้อในการสื่อสารเป็นส่วนใหญ่
6. ภูมิปัญญาด้านศิลปะหัตกรรมพื้นบ้าน ชุมชนชาวญ้อบ้านท่าขอนยางได้ประดิษฐ์เครื่องจักรขึ้นมาใช้สอยเอง อาทิ สวิง กระติบ กระด้ง เป็นต้น
สถานที่สำคัญ
ชุมชนชาวญ้อบ้านท่าขอนยางมีสถานที่และสิ่งก่อสร้างสำคัญประจำชุมชนอันได้แก่
– วัด ประกอบไปด้วย วัดมหาผล (วัดเหนือ) วัดเจริญผล (วัดใต้) และวัดสว่างวารี แต่วัดที่มีความสำคัญมากที่สุดของชุมชนชาวญ้อบ้านท่าขอนยาง คือ วัดเจริญผล เนื่องจากวัดเจริญผลเป็นวัดที่เก่าแก่ ที่ก่อตั้งมาพร้อมกับชุมชนและมีพระพุทธรูปเก่าแก่ที่ชุมชนชาวญ้อบ้านท่าขอนยางอัญเชิญมาจากประเทศลาว ภายในวัดยังมีศาลาวัฒนธรรมที่เป็นที่รวบรวมทุกสิ่งทุกอย่างของวัฒนธรรมญ้อตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันที่กำลังดำเนินการก่อสร้าง
– ศาลปู่ตา ศาลปู่ตาเป็นสถานที่ยึดเหนี่ยวจิดตใจของชาวบ้าน อันได้แก่ ศาลเจ้าพ่อพิลือ ศาล 2 นาง ศาลเจ้าพ่อสำราญ สถานที่เหล่านี้เป็นสิ่งก่อสร้างที่ชาวบ้านให้ความเคารพนับถือ โดยแต่ละหมู่บ้านจะมีศาลปู่ตาประจำหมู่บ้านของตนเอง ศาลปู่ตามีลักษณะโดยทั่วไปคล้ายกันคือ เป็นเรือนไม้ยกเสา 4 เสา หลังคาจั่วภายในศาลเป็นห้องโล่งเพียงห้องเดียว วางรูปเคารพต่าง ๆ ไว้ตามความเชื่อของชาวบ้าน ซึ่งชาวบ้านเชื่อว่ามีผีปู่ตาจะช่วยปกปักษ์รักษาบ้านเมือง และชาวบ้านในชุมชนให้อยู่เย็นเป็นสุข จะมีประเพณีเลี้ยงผีปู่ตาในวันพุธข้างขึ้นเดือน 4 ของทุกๆ ปี นอกจากนี้ยังมีสิ่งก่อสร้างที่ชุมชนชาวญ้อบ้านท่าขอนยางให้ความสำคัญ อาทิ โรงเรียนบ้านท่าขอนยาง สถานีอนามัย และสาธารณูปโภคต่าง ๆ
วัฒนธรรมประเพณี
ชุมชนบ้านท่าขอนยางมีประเพณี พิธีกรรม และความเชื่อที่ยังยึดถือสืบต่อกันมาจวบจนปัจจุบันนี้ คือ ประเพณีฮีตสิบสอง คลองสิบสี่ คือ จะมีประเพณีครบทั้ง 12 เดือน ดังเช่นภาคอีสานทั่วไป อาทิ เดือนอ้ายตรงกับเดือนธันวาคม มีประเพณีบุญเข้ากรรม โดยประเพณีนี้ชาวบ้านจะคอยปรนนิบัติรับใช้พระสงฆ์ จนกว่าพระสงฆ์ออกจากกรรม แต่มีประเพณีที่สำคัญของชุมชนชาวญ้อบ้านท่าขอนยาง คือ ประเพณีไหลเรือไฟ โดยชาวบ้านจะมีการจัดขบวนแห่ไหลเรือไฟและมีการประกวดเรือไฟที่มีการประดับตกแต่งกันอย่างสวยงาม ตอนเย็นจะมีพิธีกรรมที่สำคัญคือ พิธีกรรมขอขมาพระแม่คงคา เพราะชาวบ้านเชื่อว่าเป็นการขอบคุณที่พระแม่คงคาได้ให้น้ำเราใช้ในกิจวัตรประจำวัน นอกจากนี้ยังมีพิธีกรรมเกี่ยวกับผีสางเทวดา คือ การเลี้ยงผีปู่ตา ผู้เจ้าสำราญ ซึ่งผีปู่ตาและผีเจ้าสำราญนั้นคอยปกปักษ์รักษาคนในชุมชนให้อยู่ดีกินดีปราศจากโรคภัยไข้เจ็บจึงเกิดความเชื่อที่ว่า หากปีใดไม่ทำพิธีเลี้ยงผีปู่ตาและผีเจ้าสำราญ ในปีนั้นจะเกิดอาเพศขึ้น อาทิ หมู่บ้านเกิดความแห้งแล้ง
สภาพสังคม
สภาพสังคมโดยทั่วไปของชุมชนชาวญ้อบ้านท่าขอนยางเป็นสังคมแบบผัวเดียวเมียเดียว และชุมชนชาวญ้อบ้านท่าขอนยางมีลักษณะการดำเนินชีวิตตามแบแผนของตนเอง โดยเป็นสังคมเมืองที่มีแบบแผนเป็นของตนเองมิใช่สังคมสมัยใหม่ไปทุกเรื่อง ระบบครอบครัวเป็นครอบครัวขยายคือนิยมอยู่กันเป็นครอบครัวใหญ่ วิถีชีวิตของคนในชุมชนมีลักษณะการผสมผสานระหว่างสังคมเมืองกับสังคมชนบทและผสมกลมกลืนกับสังคมไทยมาด้วยความสงบสุขตลอดเวลาอันยาวนานจนถึงปัจจุบัน วัฒนธรรมชุมชนชาวญ้อบ้านท่าของยางมีวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์ต่างจากชุมชนอื่นอย่างเห็นได้ชัด อาทิ ภาษาที่ใช้ในการสื่อสารจะเป็นภาษาญ้อ การละเล่นหมากโข่งโล่ง การละเล่นหมากม้าหัวโป่ง และการละเล่นนางด้ง เป็นต้น
สภาพทั่วไปของตำบลท่าขอนยาง : พื้นที่ทั่วไปเป็นพื้นที่ลาดต่ำจากทิศเหนือไปทางทิศใต้เข้าหาลำน้ำชี พื้นที่ส่วนใหญ่จะเป็นที่ราบกว้าง และมีบางส่วนติดกับลำน้ำชี เป็นที่ราบลุ่ม นอกจากนี้ทางทิศใต้ของตำบลมีแม่น้ำชีไหลผ่าน
(More …)
“ท่าขอนยางเกมส์” ประจำปี 2555
ขอเชิญทุกท่านร่วมกิจกรรมพิธีเปิด-ปิดการแข่งขันกีฬาต้านยาเสพติด “ท่าขอนยางเกมส์” ประจำปี 2555 ในวันเสาร์ที่ 2 มิถุนายน 2555 ณ สนามกีฬาโรงเรียนบ้านท่าขอนยาง ตำบลท่าขอนยาง อำเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม โดยจะเคลื่อนขบวนพาเหรดจากตลาดนัดคลองถมบ้านท่าขอนยางไปยังสนามโรงเรียนบ้านท่าขอนยาง เวลา 07.00 น. ซึ่งมีนายอำเภอกันทรวิชัย เป็นประธานในพิธีเปิดการแข่งขันกีฬา ในเวลา 09.00 น. และมีการแข่งขันกีฬาพื้นบ้าน แข่งขันกีฬารอบรองชนะเลิศ และรองชิงชนะเลิศ และประกาศผลการแข่งขันพร้อมมอบถ้วยรางวัลสำหรับผู้ชนะเลิศ เวลาประมาณ 18.00 น.
กรณีรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย มีคำสั่งกระทรวงมหาดไทยที่ 699/2554 ลงวันที่ 30 ธันวาคม 2554 สั่งให้ นายศุภชัย บุตราช อดีตนายกเทศมนตรีตำบลท่าขอนยาง อ.กันทรวิชัย จ.มหาสารคาม พ้นจากตำแหน่งนั้น ล่าสุดเมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ คณะการการเลือกตั้ง (กกต.) จังหวัดมหาสารคาม ได้จัดให้มีการเลือกตั้งนายกเทศมนตรีตำบลท่าขอนยาง แทนตำแหน่งที่ว่าง ซึ่งผลการเลือกตั้งอย่างไม่เป็นทางการปรากฏว่า นายชวน บุตราช ผู้สมัครหมายเลข 2 และอดีตนายกองค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) ท่าขอนยาง ได้คะแนนสูงสุด 2,523 คะแนน ส่วนคู่แข่งคนสำคัญ คือ นายปฐวี โพธิ์ศรีอุ่น ผู้สมัครหมายเลข 1 และอดีตรองนายกเทศมนตรี ได้ 1,283 คะแนน
ที่มา มติชนออนไลน์ วันที่ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2555 เวลา 21:00:26 น
Thakhonyang-ตำบลท่าขอนยาง 
ตอบกลับ